Faalfactoren Eigen Kracht-conferenties OGGZ-doelgroep in beeld gebracht

Eigen Kracht-conferentie OGGZ

Onderzoeker Drs. Gideon de Jong

De Eigen Kracht-conferentie is een veel ingezet en beproefd middel in de jeugdzorg, maar mislukt regelmatig voor mensen die cliënt zijn van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ). Dat concluderen onderzoekers van de Hanzehogeschool Groningen op basis van hun onderzoek waarvan de resultaten gepubliceerd zijn in het Journal of Social Intervention. In hun onderzoek verklaren zij het mislukken van deze conferenties en worden er enkele interessante neveneffecten gesignaleerd.

De onderzoekers interviewden alle betrokkenen van vijftien, als ‘mislukt’ beschouwde, Eigen Kracht-conferenties in de Groningse OGGZ. Meerdere van de onderzochte conferenties werden volgens onderzoekers Gert Schout en Gideon de Jong als laatste strohalm aangegrepen, in situaties waarin de reguliere hulpverlening zelf niet slaagde. Veelal was het doel van de conferentie om een dreigende ondertoezichtstelling of uithuisplaatsing van kinderen van de cliënt af te wenden.

Centrale faalfactoren

Het niet behalen van de doelen van de Eigen-Kracht conferenties wordt door de onderzoekers toegeschreven aan een viertal kernfactoren. Allereerst speelt het feit dat de sociale netwerken van OGGZ-cliënten vaak verwaterd en beschadigd zijn. “Gevolg is dat familieleden en andere omstanders vaak terughoudend zijn om deel te nemen aan een conferentie”, zeggen de onderzoekers. Niet zelden is het netwerk nog wel betrokken, maar tegelijkertijd “moegestreden”.

Daarnaast speelt het ook een rol dat cliënten er moeite mee hebben om hun vuile was buiten te hangen. “Ze schamen zich zodanig voor hun problemen dat een conferentie een te grote bedreiging vormt”. Ook komt het vaak voor dat de conferentie stukloopt op een gebrek aan initiatief bij de hoofdpersonen en hun netwerk of door verlamming bij instanties. Aan de ene kant denken gezinnen dat professionals bekend zijn met hun situatie en wel zullen interveniëren, terwijl de professionals van het gezin verwachten dat het zelf in actie komt.  verlamming is voor het welslagen van een Eigen Kracht-conferentie essentieel”, aldus Schout en De Jong.

Tenslotte is het zo dat, wanneer netwerkleden huiverig tegenover een conferentie staan of hoofdpersonen zelf niet enthousiast worden van het idee om hun netwerk te mobiliseren, wederom het heil gezocht wordt in de reguliere, professionele hulpverlening.

Neveneffecten

Toch hebben de ‘mislukte’ conferenties een aantal positieve neveneffecten. Zo laat een mislukte conferentie zien welke communicatiepatronen er in het netwerk zijn en laat het de hoofdpersonen inzien aan wie wel en niet steun kan worden ontleend. “Ook biedt het inzicht aan het sociaal netwerk in hoeverre hun hulp door de hoofdpersoon op waarde wordt geschat en geeft het de hulpverlening het inzicht dat de hoofdpersoon met hulp van zijn of haar netwerk niet in staat is de dreigende situatie af te wenden”, vervolgen de Groningers.

Daarnaast verleent een mislukte conferentie legitimiteit om dwangmaatregelen toe te passen wanneer de dreigende situatie waarvoor deze belegd is, niet afgewend kan worden. Tenslotte geeft ook ene mislukte conferentie een stem.

Lees het hele artikel op de site van het Journal of Social Intervention. Gert Schout publiceerde ook het boek “Wat elke professional over de OGGz moet weten”.

Interessant artikel? Blijf op de hoogte door u aan te melden voor onze nieuwsbrief.