VNG: 100% gemeentes zeer bezorgd om invoering wmo

VNG wmo zorgen jorritsma

VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma

De Nederlandse gemeentes maken zich grote zorgen om de invoering van de wet maatschappelijke ondersteuning (wmo). Na het besluit van het kabinet om onderdelen uit het totale wmo-pakket te halen en onder te brengen bij zorgverzekeraars, hebben de gemeenten al “luid en duidelijk” hun ongenoegen bij de staatssecretaris duidelijk gemaakt. VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma: “Wij zijn er tot op de dag van vandaag van overtuigd dat dat geen verbeteringen zijn voor de mensen om wie het gaat. Desondanks hebben de gemeenten steeds opnieuw onderhandeld om ervoor te zorgen dat zij hun nieuwe taken op het gebied van de wmo toch goed kunnen uitvoeren”.

Eisen gemeentes

Na nieuwe onderhandelingen over het onderbrengen van de persoonlijke verzorging bij de zorgverzekeraars, terwijl in het regeerakkoord stond dat de persoonlijke verzorging helemaal naar de gemeentes zou worden overgeheveld, hebben de gemeentes uitgesproken dat er betere condities moeten komen om de gemeentelijke zorgtaken uit te kunnen voeren. Gemeentes eisten toen een wezenlijke verlaging van de bezuinigingstaakstelling die zij opgelegd kregen, een goede borging van de samenwerking met verzekeraars en de inzet van de wijkverpleegkundigen in sociale wijkteams, evenals het niet naar de gemeentes brengen van de resterende 5% van de persoonlijke verzorging.

Tegemoetkomingen benedenmaats

Overleg met het Rijk leverde op dat er een financiële tegemoetkoming zou komen en dat er afspraken werden gemaakt over de inzet en de rol van de wijkverpleegkundigen.In een ledenraadpleging liet 33% van de gemeenten weten genoegen te nemen met dit resultaat en 67% van de gemeentes vond dit onderhandelingsresultaat benedenmaats. “Maar 100% van de gemeentes is zeer bezorgd, aldus Jorritsma.”Over de hele linie bestaat grote ontevredenheid over de condities waaronder die zorgtaken moeten worden uitgevoerd”. De komende gemeenteraadsverkiezingen zijn daarbij een bron van zorg. Gemeentes weten daarnaast ook niet hoe zij goed met hun inwoners moeten communiceren omdat er voortdurend sprake is van vertragingen en aanpassingen in wetstrajecten, waardoor zij niet weten wat zij hun burgers daadwerkelijk kunnen bieden na 1 januari 2015.

Belangrijkste bezwaren

Met drie zaken hebben de gemeentes de grootste moeite. Allereerst vinden zij het gegeven dat er onvoldoende waarborgen zijn voor de samenwerking met zorgverzekeraars een groot struikelblok. “Voor verzekeraars blijft die samenwerking te vrijblijvend, met als gevolg een aantal afschuifrisico’s waardoor zorgbehoevende burgers straks van het kastje naar de muur gestuurd dreigen te gaan worden”, zo zegt de VNG-voorzitter. “Daarnaast leiden de huidige budgettaire kaders, mét overgangsrechten voor burgers, maar zónder overgangsvoorzieningen voor de gemeentes, tot niet te dragen financiële risico’s voor de gemeentes”.

Als laatste en zwaarste kritiekpunt verwijten de gemeentes het kabinet een gebrek aan regie op de drie decentralisaties in het sociale domein.

Voorbereidingen

De reacties van de gemeentes op het onderhandelingsresultaat met de staatssecretaris waren volgens Jorritsma uitgebreid en stemden bovendien sterk met elkaar overeen. Dat zou aantonen dat de gemeentes op dit moment al erg ver zijn met de voorbereidingen en heel precies weten waar de problemen zitten. “Dus laat mij nou niemand vertellen dat de gemeentes er nog niet klaar voor zijn, want dat zijn ze dus eigenlijk wel. Het zijn de kaders die onvoldoende duidelijk zijn. Het voorwaardenpakket zoals het er nu ligt, is ontoereikend voor een verantwoorde invoering van de nieuwe taken”.

Zware kritiek op kabinet

De VNG-leden hebben dus zware kritiek op het kabinet. Het kabinet zou tornen aan de beleidsruimte van gemeentes en zich onvoldoende realiseren dat het in het transitieproces gaat om een gezamenlijke opgave. “Het is niet ‘hun en wij’, maar het gaat om óns. Het moment is dan ook aangebroken dat wij tegen het kabinet zeggen dat we het op deze manier en onder deze voorwaarden niet kunnen doen. Als het kabinet niet zorgt dat wij op een zorgvuldige en verantwoorde manier onze inwoners kunnen ondersteunen, dan voorspellen wij dat die inwoners daar de dupe van worden. Wij verwachten van het kabinet dan ook een adequate reactie”.

Uitstel WMO

Met alle problemen die zich de afgelopen tijd voordeden bij de voorbereiding op de transities in het sociale domein, wordt het steeds meer de vraag of de invoeringsdatum van 1 januari 2015 reëel zal blijken. In een reactie op de kritiek van de VNG geeft staatssecretaris Martin van Rijn aan dat hij binnenkort met een “adequate reactie” op het eisenpakket van de gemeentes zal komen.

Bekijk de hele persconferentie van VNG-voorzitter Jorritsma hier.

Interessant artikel? Blijf op de hoogte door u aan te melden voor onze gratis nieuwsbrief.